Ανεξάρτητα συμβούλια Δημοτικών - Τοπικών Κοινοτήτων

δημοσίευση στο blogger 16/4/2019

Ένα ενδιαφέρον σημείο της Μεταρρύθμισης «Κλεισθένης I» του νόμου 4555/2018 είναι η δυνατότητα κατάρτισης ανεξάρτητων συνδυασμών για τα Συμβούλια των Τοπικών και Δημοτικών Κοινοτήτων (άνω των 300 κατοίκων).

Αυτό για την Άνδρο σημαίνει πρακτικά ότι για τις Δημοτικές Κοινότητες Χώρας και Γαυρίου και τις Τοπικές Κοινότητες Μεσαριάς, Λαμύρων, Πιτροφού, Κορθίου, Όρμου Κορθίου και Μπατσίου, με βάση την απογραφή του 2011, θα μπορούσαν να σχηματιστούν συνδυασμοί που αποσυνδέουν την ανάδειξη των οργάνων διοίκησής τους (πρόεδρος και πενταμελή συμβούλια κοινοτήτων) από τους συνδυασμούς που μετέχουν στις δημοτικές εκλογές. Είναι σαν μια μορφή ενδοδημοτικής αποκέντρωσης.

Με αυτόν τον τρόπο θα περιορίζονταν, τουλάχιστον σε πολιτικό επίπεδο, η εξάρτηση των αιρετών οργάνων διοίκησης των κοινοτήτων από την εκάστοτε δημοτική αρχή, άρα αναβαθμίζεται το περιθώριο δημιουργικής δράσης τους και ενεργοποίησης των τοπικών κοινωνιών.

Τα Συμβούλια Κοινοτήτων πλέον θα μπορούν να αποφασίζουν “ποια έργα και δράσεις θα εκτελεστούν στην κοινότητα από το ποσοστό των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων που προορίζονται για επενδυτικές ανάγκες του Δήμου που τους αναλογούν”, όπως αναφέρεται στο σχετικό άρθρο.

Οι αποφάσεις για το Τεχνικό Πρόγραμμα και τον Προϋπολογισμό δεν θα λαμβάνονται αποκλειστικά από το Δημοτικό Συμβούλιο, αλλά ένα μέρος των προτεραιοτήτων θα καθορίζεται πλέον σε επίπεδο Δημοτικής Ενότητας.

Εδώ βρίσκει καλύτερη εφαρμογή και η Αρχή της Επικουρικότητας της Ε.Ε. με βάση την οποία τα διάφορα πολιτικά και κοινωνικά ζητήματα διευθετούνται στο πιο άμεσο (ή τοπικό) επίπεδο που είναι κατάλληλο για την επίλυσή τους.

Θεωρώ ότι θα ήταν σημαντικό και αισιόδοξο για το νησί μας να βλέπαμε κάποιες σοβαρές ανεξάρτητες προσπάθειες.

Ο νόμος παρέχει και δικλείδες ώστε να μη δημιουργηθούν νέοι μίνι-δήμαρχοι κάτω από τον Δήμαρχο, άρα και επιπρόσθετος βαθμός αυτοδιοίκησης:

1) Στους κοινοτικούς συνδυασμούς δεν θα υπάρχει επικεφαλής, παρά μόνο υποψήφιοι σύμβουλοι.

2) Ο πρόεδρος του Συμβουλίου θα ψηφίζεται από τα μέλη του, μετά τις δημοτικές εκλογές κατά την πρώτη συνεδρίαση και τη σύσταση σε σώμα, με τον τρόπο που γίνεται και στα επαγγελματικά σωματεία.

3) Ο πρόεδρος μπορεί να προέρχεται είτε από την παράταξη του συνδυασμού που πλειοψήφησε στις κοινοτικές εκλογές είτε από τον δεύτερο συνδυασμό.

4) Και τέλος, ο πρόεδρος είναι ανακλητός, καθώς προβλέπεται διαδικασία μομφής στο πρόσωπό του.

Έχει αξία να δούμε πως λειτουργούν προηγμένες δημοκρατίες μέσω των “checks and balances”, δηλαδή των θεσμικών αντίβαρων που έχει μια πολιτεία, με τη διάκριση των εξουσιών, τις ανεξάρτητες αρχές κτλ.

Η εμβάθυνση της δημοκρατίας και η ενίσχυση της συμμετοχικότητας είναι σημαντικές για την αυτοδιοίκηση και την χρειαζόμαστε και στην Άνδρο.